Di arbatn
Pintn inn ’z höbe
Dristn
Haüt in höbiat
Haüt in balt
Gestarn in balt
Aumaurn gestarn...
…un haüt
Bia ’z izta gebèkslt di arbat
Di laüt von pèrng soin starche arbatar, da lazzan nia sèmm, da soin nia müade, vo balda austeat di sunn sinn azze oinegeat håmsa nèt rue. Asó izta hèrta khent kontàrt, un furse iz gest bar o. In di djar djüsto verte daz earst bèltkriage da groaz firma frantzés Michelin hatt augelekk soine fabrike ka Tria un a Cuneo, un hatt gerüaft zo arbata drinn di laüt von teldar un von pèrng boda soin ume disan zboa stattn. Åndre groaze firme, spetar, håm übarlekk daz gelaichege, azpe da taütsch Grundig boda hatt ågeheft zo macha radio un televisör ka Rovrait un di Ignis boda in di djar sèchtzekh hatt ågeheft zo macha khüalschrenkh ka Tria.
Ettlane Lusérnar soin gånt z’arbata in dise fabrike, magare khearante bidrùmm von auzlånt. Vil månnen, allz ummaz, però, soin gånt vür zo macha di maurar ummar pan Tirol un auz in Taütschlånt. Gian maurar, asó håmsa khött, azpe gian faff, ombrómm machan in maurar iz gest an arbat hoach geschètzt. Di baibar soin gestånt daz meararste in lånt, ma di arbat hatten sichar nèt gemenglt. In stall alle håm gehatt vichar, khüa o epparùmmaz, ma daz meararste håmsa gehatt goaz, sichar hennen un a sboi odar zboa un khindar z’zügla, un di altn nåzostiana, un di sbemm in balt, un ’z höbe zo renkuràra, un di patattn zo setza, zo djeta, auziaga un zo lesa, un ’z holtz vor in bintar zuarzolega, un di hudarn zo bèscha (vorgèllz Gott in sèll boda hatt auvargevuntet di bèschmaschì, hatta hèrta khött moi muatar) un dar gart von khabaz zo macha ’z kraut.
Asó soinda vorgånnt di djar, hèrta gelaich, sin azta, åna aztasan niamat barn, allz iz sa gest gebèkslt. Di sünn håm gehatt studjàrt un est håmsa gemacht in profesór odar di maistra, odar da soin gest in a para åmt zo schraiba pittnar schraibemaschì, odar zo servìra in a schümma geschèft in di statt, tschèrm balz iz gånt bint un snea un hèrta ågelekk saubar. Allz iz gest naüge un schümma un in mearare håm gelazzt ’z lånt, di fabrike in platz von khnöttan maurn un di geschèft in platz von èkhar. In di djar di schrabemaschin soin khent komputer, un di groazan fabrike håm augespèrrt un di sünn soin vil vert åna arbat odar, azzen bölln machan a lem, mochansa bidar auvången, azpe di vetar, zo giana in auzlånt. Antånto di èkhar soin gestånt öade, di maurn von fanétschan soin nidargerütscht in tal, di stèll soin gestånt ler. Di djungen khearn bidrùmm in di lentar, ja, ma nèt azpe sa hettatn geböllt zo macha naüge arbatn durch ʼz eletrònische nètz, ma lai ombrómm da vennen nemear khumman åndarn platz.
Dise soinz di zaitn vo haüt, mòrng bartz sichar gian pezzar.
’Z TRIFFTAR DIAR:
1. Vor di baz izta mearar bichte vonar arbat?
2. Bela beratz di arbat bodo böllast machan?
3. Di arbat bodo machst gevalltzedar?
4. Bia vinstode pinn laüt boda arbatn pitt diar?
Arbatn boda da nemear soin
Ploaz arbatn soin gånt vorlort in di lestn hundart djar, zèrte soin njånka mear gedenkht, ma mage njånka gloam azzada soin gest, azpe da sèll zo giana ummar pa lentar zo darbischa di maüs, ja, azpe dar magische faivar vo Hamelin. Sidar mearar baz hundart djar soinda nemear njånka di lantèrnzüntar, vorda di stattn, padar nacht, soin khent gelaüchteget pitt elètrische lampiù, soinda gest hundartar tausankhtar lantèrnzüntar, boda abas håm gezüntet un mòrgas darlescht di liachtar von beng. 
Sichar soinda nemear di kholar, ne di sèlln boda håm gemacht in kholl in balt, ne di sèlln boden håm ummargevüart in di haüsar pinn karétt. ’Z soinda nemear di sèlln boda håm gemacht pesomdar odar hültzrane håntstiang. Di sèlln boda håm getrakk di milch in di haüsar un in djornàl mòrgas.
Un di sèlln boda håm geflèchtet ’z stroa zo macha in sitz von karéng, odar di ruatn zo macha zumman.
Ma in Mèrika soinda gest laüt, daz meararste djunge puam, boden soin gebunnt di pult legante au di menndla von bowling. Un baz khödatar azta, vor arbat, ummaz machat di svèldja? Ja dise o soinda gest, laüt gezalt zo giana zo klingla pittnan klingele odar zo mèkka pittnan stèkh au pa vestadar von sèlln boda håm geböllt soin darbekht. Un balda nonet soin gest di khüalschrenkh soinda gest parsìn di sèlln boda soin gånt zo hakha au ais un zo vüaraz in di groazan stattn. 
Balda dar telèfono iz no gest eppaz naügez åzorüava auz vodar statt hattma gemocht årüavan pellar in tschentralì, sidar ettlane djar ditza iz nemear mengl, ormai rüaftma bobràll vo bobràll, un asó, disa o, iz an arbat gånt vorlort. Ma ’z soinda nemear di smittn, di snaidrar, di slaivar, di bèscharen un sovl un sovl åndre arbatn boda haüt zo tage soin gemacht lai von maschìn.
Åndre arbatn soinda bol no vor est, ma sichar bartnsa khemmen z’soina hèrta mindar di laüt bodase machan; postìn, di sèlln von türla von autopånen, manèkkar, tipògrafe; anvétze, bartnda soin hèrta mearar infermìarn un berda nåsteat in mentsch. Un natürlich di naüng arbatn.
’Z TRIFFTAR DIAR:
1. Bela arbat boda da nemear iz hebatzar gevallt machan?
2. Khennsto an alta arbat boda nèt iz geschribet in tèkst?
3. Bodo boast du, izta epparùmmaz in doi lånt boda no macht an alta arbat?
Arbatn boda bartn khemmen
Zo kontàra di naüng arbatn vo mòrng bartma mochan nützan vil inglésege börtar odar, furse pezzar, börtar nia gehöart, ombrómm di arbatn sèlbart soin nonet khent auvargevuntet. Arbatn azpe dar digital arkitétt, boda schöllat aumachan haüsar boma mage seng lai durch ’z glass vonan komputer, haüsar gemacht asó garècht ke da magatn, in an tage, khemmen gedrukht pinn naüng drukhar 3D.
An åndra arbat, mèchte kurdjósat, beratz machan di khnapm au in hümbl, pezzar, afte planétn boda drenen ume di sunn. Balda alle di metàlln aff di Earde bartn soin verte odar balz bart soin bölvrar gian zo süachase aft Marte, anvétze baz in khèrn von planét bobar soin gebortet, alóra bartnda soin mengl di khnapm von stèrn. Un sa ke bar soinda tarftma haltn kunt von vüarar von må, ja, ombrómm az bart khemmen z’soina bolvl genumma gian affon må, bartnda sichar soin mengl di vüarar boda khön bo zo giana z’sega daz peste boda gitt dar må un sichar bartnda nèt mengln di taksìstn boda machan in loaf Earde – Må un bidrùmm… furse.
’Z bartnda soin laüt, furse dokhtür, ma ’z iz nèt khött, boda bartn machan tòkkn laip lente, lentege schinkh, arm, hent, vüaz, alle gemacht pitt vlaisch, pluat, adarn un nèrvan. Sichar bartnz soin dökhtür di sèlln boda bartn nützan tèknike, nanoteknolodjìe, boda biar haüt soin njånka guat zo stèllanaz vür, azpe gåntz khlummane aparèttla zo nemma nidar alumma, bodaz bartn operàrn dahuman antånto azta dar dokhtur tüat åndarz in krånkhhaus. Berbillbizzan, furse dise naüng teknolodjìe bartn khemmen vorkhoaft in farmatschie gemacht lai vor daz sèll un disa o magatz soin a naüga arbat, farmatschìstn boda vorkhoavan lai aparètt, groaze, khlumane un gåntz khlummane, zo kuràrase.
Sichar bartada soin vil mearar arbat vor di sèlln boda nåstian in altn, nètt lai vor di béata, ma azpe sa khön sa, vor daz sèll boda ågeat dar seal, furse hizosböagase z’soina no lente dòpo sovl hundartar djar.
Ma alla disa teknolodkjìa bart tarfan soin gehüatet vo epparùmmaz, asó hèrta mearar bartnda soin mengl tèknike boda soin guat zo schütza allz bazta ågeat di komputer. Ploaz arbatn, dise, boda furse nia niamat bart machan, ma antånto alle rensan, furse ombrómm da soin åna arbat un håm nicht pezzarz zo tüana.
’Z TRIFFTAR DIAR:
1. Du, bela arbat vo disan böllasto machan?
2. Du, hebasto in sint a naüga arbat? Bela?
3. Du, gloabesto ke in an tage allz ditza bart mang vürkhemmen?
Gramatege hintarschau
1. Preposizioni con il caso dativo (Trèffan di Zimbarzung, Pag. 41)
